Ik kan me vergissen, maar ik heb het gevoel dat deze Malinese zangeres hier nooit de bekendheid of de erkenning heeft gekregen, die haar wel te beurt is gevallen in Afrika en Noord-Amerika. En da’s best jammer, want deze “Prinses” of Koningin” van de Malinese muziek -ze had meerdere bijnamen- was best wel belangrijk. Haar hele leven getuigde van een sterke persoonlijkheid en haar wil om van de muziek haar beroep te maken, was krachtiger dan de verwachtingen van de maatschappij waarin ze woonde en leefde.

Het was zeer tegen de zin van haar vader en haar echtgenoot, dat ze als zangeres aan de kost wilde komen en dat ze van de “veilige” stad Timbuktu vierhonderd kilometer oostwaarts trok om er zich aan te sluiten bij de groep Badema National. een echtscheiding en een hoop familiale problemen later, debuteerde Khaira onder eigen naam, wat een heuse primeur was: nooit eerder had een Malinese vrouwelijke artieste het aangedurfd om onder eigen naam een carrière proberen uit te bouwen, maar binnen de Malinese scene werd die moed toch geapprecieerd, want de populariteit van de zanger groeide gestaag, en na een dikke vijftien jaar reikte haar faam zelfs tot in het buitenland.

Tournees doorheen de States en Canada volgden. Rond die tijd raakte het noorden van Mali echter bezet door jihadisten en zag Khaira zich genoodzaakt naar Bamako te vluchten en daar een veilig onderkomen te zoeken: haar familie werd bedreigd en al haar muziekinstrumenten werden vernietigd. Na drie jaar keerde ze naar Timbuktu terug; vanuit de overtuiging dat de Islam, in tegenstelling tot wat de jihadisten voorhielden, nooit muziek verboden had en dat De Profeet, bij zijn aankomst in Mella, zelfs met muziek begroet en ontvangen werd. Khaira ging dus verder met muziek maken en ze werd mettertijd militanter: vrouwenrechten en met name de strijd tegen genitale verminking, werden haar handelsmerk, al stierf ze nauwelijks even nadat ze haar carrière weer opgenomen Had. Ze was pas 59 torn ze in augustus 2016 overleed.

In de loop van haar carrière maakte ze, bij mijn weten, slechts twee platen: “Timbuktu Tarab” uit 2013 en ”Gossip” uit 2015, naast, zoals dat in Mali gebruikelijk was, een niet te achterhalen aantal cassettes, waarvan ik niet zeker weet of een aantal nummers daarvan niet op de twee voormelde platen terechtkwamen. Hoe dan ook, nu is er deze live-CD, net geen zeventig minuten lang en opgenomen in 2010 tijdens een Amerikaanse tournee van Arby. Zij is in grote vorm, haar nogal imposante figuur beroerde kennelijk het publiek dat zich erg graag op sleeptouw liet nemen voor een heel feestelijke avond en die perfect opgebouwd werd qua ritme, van “behoorlijk gezapig” naar “uitermate uitgelaten”.

In de begeleidingsband van toen, vinden we de namen terug van Dramane Touré en Mahalmadane Traoré, die we tegenwoordig aan de zijde van Oumar Konaté zien verschijnen, en op ngoni was er Abellow Yattara, die tegenwoordig de dienst uitmaakt bij Al Bilali Soudan. Met zo’n kerels kun je de hort op gaan en deze CD is dan ook een ware lust voor het oor van liefhebbers van in traditie gewentelde Malinese pop. Khaira is zondermeer een geweldige zangeres die, als ze niet zo jong gestorven was, nog erg mooie dingen had kunnen maken. Nu, we zijn wel erg blij met deze testamentplaat, die haar laat horen toen ze op het toppunt van haar kunnen was.

(Dani Heyvaert)